Αν είναι κάτι που μας δίνουν αυτές οι μέρες είναι άπλετο χρόνο για να αξιολογήσουμε τον εαυτό βαθύτερα. Το τελευταίο καιρό η προσοχή μου δεν ήταν στραμμένη τόσο στις αποφάσεις του κράτους άλλωστε για αυτά είμαι σίγουρος πως έχουν επιστρατευτεί άξιοι επιστήμονες αλλά ήθελα να δω πως η κοινωνία μας θα ανταποκρινόταν στα νέα δεδομένα. Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί πως η πανδημία που πλήττει αυτή τη στιγμή τη χώρα μας δεν αφήνει κανένα ανεπηρέαστο αφού όλοι μας καλούμαστε να προσαρμοστούμε σε μια άλλη διαφορετική πραγματικότητα. Περάσαμε από την καθιερωμένη μας καθημερινότητα στο μένουμε σπίτι και στην ψηφιοποίηση όσων πιο μεγάλου αριθμού υπηρεσιών μπορούμε.

Σε αυτό το μονοπάτι καλείται να κινηθεί και η παιδεία. Με χαρά παρατηρώ, λοιπόν, πως εμείς, η κοινωνία των πολιτών, ερχόμαστε βήμα-βήμα όλο και πιο κοντά σε εκείνα τα απαραίτητα συστατικά στοιχεία μιας σύγχρονης κοινωνίας. 420 εκατομμύρια παιδιά παγκοσμίως επηρεάστηκαν από την αναστολή της λειτουργίας των σχολείων.
Η παύση έφερε στην χώρα μας αυτόματα μια τεράστια πρόκληση. Ήταν υπέρτατη ανάγκη να διατηρηθεί ζωντανή η εκπαιδευτική διαδικασία αυτές τις δύσκολες ώρες. Αυτό που μένει στο τέλος της ημέρας, όταν αυτές οι έκτακτες στιγμές θα ανήκουν στο παρελθόν, είναι η εξοικείωση, η καλλιέργεια και η εμβάθυνση των ψηφιακών δεξιοτήτων σε ολόκληρη την εκπαιδευτική κοινότητα. Η εισαγωγή της τεχνολογίας στα σχολεία και η χρήση της έγινε, εν μία νυκτί. Από ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα και υπερβολικά δαπανηρό για το κράτος να υλοποιηθεί, μια καίρια απόφαση και πράξη ανάγκης.

Αργά ή γρήγορα, ας ελπίσουμε να είναι γρήγορα, θα επιστρέψουμε σε κανονικούς ρυθμούς και στην πραγματικότητα όπως τη βιώναμε κατά την προ κορωνοϊού εποχή. Αυτό συνεπάγεται και με την επιστροφή των μαθητών στα σχολεία και στην πατροπαράδοτη παράδοση μαθημάτων. Θα ήταν όμως συνετό να “κλείσουμε” απλά τον “διακόπτη” της διαδικτυακής πλατφόρμας ; Να διατάξουμε τους μαθητές να κλείσουν τις οθόνες και να ξαναγεμίσουν την τσάντα με βιβλία; Ένα θεμιτό ερώτημα είναι, εάν στο απομακρυσμένο σενάριο, που η κρίση συνεχιστεί έως τον Σεπτέμβρη θα πρέπει να “αναγκαστούμε” να παρέχουμε στους μαθητές τα βιβλία σε ηλεκτρονική μορφή αρά γιατί δεν το πράττουμε ούτως ή αλλιώς; Η νέα γενιά ανταποκρίθηκε πλήρως στην πρόκληση και είναι πλέον η σειρά της πολιτείας να ανταποκριθεί στο δικό της κάλεσμα και να υπάρξουν ραγδαίες αλλαγές που θα οδηγήσουν σε μια παιδεία σύγχρονη και προσαρμοσμένη στις ανάγκες και στις δυνατότητες των νέων του σήμερα.
Σε καμία περίπτωση δεν μιλάμε για κατάργηση του σχολείου, με την μορφή που το ξέρουμε σήμερα αλλά στην αξιοποίηση των μέσων που έχουμε πλέον στην διάθεση μας, όχι μόνο σε περιόδους ανάγκης αλλά στη κανονικότητα μας όπως για παράδειγμα την ψηφιοποίηση των βιβλίων, την παράδοση εργασιών, την προμήθεια βοηθητικού υλικού προς τους μαθητές και άλλα πολλά Γνωρίζουμε καλά πως δεν πρέπει να χάσουμε το τρένο, αυτό της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Είναι γνωστό ότι οι χώρες που θα πορευτούν χωρίς ένα συνεκτικό εθνικό σχέδιο ψηφιακής εκπαίδευσης και ένα σχετικό όραμα για την Παιδεία, αναπόφευκτα θα επιδεινώσουν τις υπάρχουσες ανισότητες παρεμποδίζοντας την κοινωνικοοικονομική κινητικότητα.
Πέρα από δεξιότητες και εφόδια για την επαγγελματική τους ζωή, το σχολείο οφείλει να στοχεύει στην κοινωνική ενσωμάτωση και τη σφυρηλάτηση Πολιτών. Ο ψηφιακός πολίτης θα πρέπει να ξέρει να «σερφάρει» με ασφάλεια, να αναπτύξει βιωματικά την Ηθική που απαιτείται. Θα πρέπει να έχει τις γνώσεις και την κριτική ικανότητα για να «Διαλέγει» και να «Αξιολογεί». Νομίζω πως θα πρέπει να προσεγγίσουμε την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ως απαραίτητο συστατικό στοιχείο της σύγχρονης εποχής κι όχι ως εργαλείο ειδικών περιστάσεων.
Τις τελευταίες μέρες ακούμε συχνά πως οι κρίσεις γεννούν ευκαιρίες. Ομολογουμένως στην περίπτωση της παιδείας δημιούργησε ένα δώρο. Χρέος μας είναι να μην επιτρέψουμε αυτό το δώρο να φύγει μαζί με τα όσα αρνητικά η παρούσα κρίση μας έφερε. Στο ραντεβού με την εξέλιξη ας μην πάρομε απουσία.
* Του Κωνσταντίνου Γεωργίου
Υπέυθυνου Μαθητικής Κίνησης ΝΕΔΗΣΥ