Η πανδημία λίγο πριν την έναρξη της τουριστικής περιόδου, ακινητοποίησε όλες τις αγορές παγκοσμίως, με τον τουρισμό να είναι ίσως, ο μεγαλύτερος πληγέντας. Ο τουρισμός, εν αγαστή σύμπνοια, αποτελεί την ατμομηχανή του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) της κυπριακής οικονομίας, εργοδοτώντας ταυτόχρονα χιλιάδες συμπατριώτες μας.
Στα πλαίσια της κοινής προσπάθειας που καταβάλλεται προς αντιμετώπιση των εγερθέντων προβλημάτων, οφείλουμε με ορθολογισμό να σκεφτούμε την επόμενη μέρα. Σύμφωνα με πρόσφατες συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (UNWTO) η πορεία ανάκαμψης θα πρέπει να στηριχθεί σε τρεις πυλώνες: i) διαχείριση της κρίσης και μετριασμός των επιπτώσεων, ii) παροχή κινήτρων και επιτάχυνση της ανάκαμψης και iii) προετοιμασία για το μέλλον.
Οι πρώτοι δύο πυλώνες, στηρίζονται κυρίως στην παροχή οικονομικών κινήτρων. Αυτά περιλαμβάνουν, οικονομικά κίνητρα σε επιχειρήσεις για διατήρηση του ανθρωπίνου δυναμικού, την ελάφρυνση της φορολογίας και στην υποστήριξη της ρευστότητας των εταιριών. Επιπρόσθετα στο στάδιο αυτό, ο UNWTO συστήνει την άμεση προσπάθεια ενδυνάμωσης των δεξιοτήτων του ανθρωπίνου δυναμικού και την ενίσχυση του «τουριστικού marketing».
Η αλήθεια είναι όμως ότι, ο τουρισμός ίσως είναι ο μοναδικός τομέας, ο οποίος δεν μπορεί να σωθεί αποκλειστικά και μόνο από τα κυβερνητικά προγράμματα. Έτσι, στον τρίτο πυλώνα στήριξης του τουρισμού, ο UNWTO, τονίζει την σημασία κατάλληλης προετοιμασίας για το μέλλον. Ο στόχος αυτός θα επιτευχθεί με την ενίσχυση της ελκυστικότητας του τουριστικού προϊόντος. Ίσως τώρα να είναι η πολυπόθητη ώρα να επανεξεταστούν πιο εντατικά οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού στην Κύπρο, οι οποίες έχουν την δυναμική να εξελιχθούν σε πηχυαίες λύσεις.
Αν ξεφύγουμε από το καθιερωμένο προϊόν, «sea, sun, sand», αναπτύσσοντας εναλλακτικές μορφές τουρισμού θα έχουμε την δυνατότητα να αυξήσουμε τα ποσοστά του εγχώριου τουρισμού προσελκύοντας Κύπριους που μέχρι σήμερα επέλεγαν εξωτερικούς προορισμούς . Ταυτόχρονα θα καταφέρουμε να προσελκύσουμε περισσότερους ξένους επισκέπτες, εκμεταλλευόμενοι την καλή υγειονομική κατάσταση που βρίσκεται η Κύπρος σε σχέση με τις άλλες χώρες. Με αυτό τον τρόπο λοιπόν, θα ενισχύσουμε το τουριστικό μας προϊόν, προσφέροντας παράλληλα διάρκεια – ενάντια στη μάστιγα της εποχικότητας- και περισσότερες επιλογές στον ντόπιο και ξένο τουρίστα.
Τα φυσικά χαρίσματα της Κύπρου προσφέρουν έδαφος για την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού, όπως ο τουρισμός υγείας και ευεξίας, αθλητικός, πολιτιστικός, γαστρονομικός, συνεδριακός, αγροτουρισμός, κ.ά..
Στον τουρισμό της υγείας και ευεξίας η Κύπρος έχει πλεονέκτημα σε σχέση με τους ανταγωνιστές της, καθώς οι καιρικές συνθήκες και οι υπηρεσίες που προσφέρουμε, ενισχύουν τις προσπάθειες αναζωογόνησης του σώματος και του μυαλού. Ο αθλητικός τουρισμός, προσθέτει με την σειρά του αξία στο τουριστικό προϊόν. Η γεωγραφική θέση της Κύπρου, οι σύγχρονες εγκαταστάσεις, οι καιρικές συνθήκες και τα επίπεδα φιλοξενίας, μας καθιστούν ως ένα προορισμό ηρεμίας, συγκέντρωσης, χαλάρωσης και περιοχή κατάλληλη για προετοιμασία ομάδων και αθλητών.
Όσον αφορά τον πολιτιστικό τουρισμό η Κύπρος έχει να αναδείξει μοναδικά χαρακτηριστικά, αξιοθέατα και ιστορία. Επιπλέον, τα όσα προαναφέρθηκαν σε συνδυασμό με την ποικιλία των ξενοδοχείων στην Κύπρο, αποτελούν μεταξύ άλλων, ιδανικά χαρακτηριστικά για την προώθηση του συνεδριακού τουρισμού. Παράλληλα, ο αγροτουρισμός, μας θυμίζει ότι η Κύπρος δεν έχει μόνο όμορφες παραλίες. Τα χωριά του νησιού μας, αρκετά στα ορεινά, με την σπάνια ομορφιά τους και την γραφικότητα τους, προσφέρουν εκδρομές αξέχαστης εμπειρίας και μία γκάμα από δραστηριότητες. Σαφέστατα όμως, υπάρχουν και πάρα πολλές άλλες εναλλακτικές μορφές τουρισμού, οι οποίες μπορούν να αξιοποιηθούν.
Αναντίλεκτα, ο τουρισμός είναι βασικός «πνεύμονας» της κυπριακής οικονομίας και σε αυτή την «παλίρροια» θα πρέπει να βρεθούν λύσεις για να μετριαστεί το πρόβλημα. Λύσεις όχι μόνο για το σήμερα, αλλά για ένα βιώσιμο τουρισμό και στα επόμενα χρόνια. Μια εξ’ αυτών, αποτελεί η άμεση ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού.
Του Σταύρου Πιερουλλή
Αντιπροέδρου ΝΕΔΗΣΥ