Η ουσία της συμμετοχής, που ασκείται μέσω της κριτικής προς το υφιστάμενο status quo, αποκτά νόημα όταν αυτή μετουσιώνεται σε προτάσεις, που στοχεύουν στην αλλαγή, στην εξέλιξη και στην καινοτομία. Αντιθέτως, όταν η άσκηση κριτικής ξεφεύγει του ορίου της υγιούς κριτικής που προσβλέπει στην υποβολή προτάσεων, αυτή καταλήγει να γίνεται κατάκριση, οδηγώντας σε μεμψιμοιρία και όχι σε προτάσεις που επιφέρουν θετικές αλλαγές στους υφιστάμενους θεσμούς, συνδράμοντας έτσι στη διαιώνιση μιας νοοτροπίας που δεν επέφερε κανένα θετικό αποτέλεσμα, παρά μόνο ανεπάρκεια και κάθε λογής ανέχεια, εγκλωβίζοντας τη νέα γενιά μέσα σε ένα φαύλο κύκλο σκέψης και πράξης.

Ασφαλώς, η συμμετοχή δεν οδηγεί απαραίτητα στην επιθυμητή δραστική αλλαγή του υφιστάμενου καθεστώτος. Ωστόσο, η αλλαγή δεν μπορεί να επέλθει χωρίς τη συμμετοχή. Απότοκο επομένως της συμμετοχής, είναι η αλλαγή. Το πρόβλημα εντοπίζεται στη λανθασμένη προσέγγιση του πολίτη, που με την απαξία του, – η οποία κατά μεγάλο βαθμό οφείλεται στην αδιαφορία του-, ενισχύει την υφιστάμενη κατάσταση. Διότι η επανάσταση απαιτεί δράση∙ η απαξία και η μη συμμετοχή δεν ενέχει σε καμία περίπτωση το στοιχείο της δράσης.

Τουναντίον, η επικαιρότητα και οι συνεχώς μεταβαλλόμενες εξελίξεις θα έπρεπε να ενισχύουν τη γνώμη του πολίτη, επιτάσσοντας την εμπλοκή του στα κοινά. Η λαίλαπα της οικονομικής κρίσης έχει χαρακτηριστεί από πολλούς ως ευκαιρία δημιουργίας και αλλαγής. Η νοοτροπία που ήθελε τον κύπριο πολίτη να φιλοδοξεί για μια καριέρα στη δημόσια υπηρεσία αποτελεί παρελθόν. Εκ των πραγμάτων, δεν μπορεί να υλοποιηθεί. Ο νέος πολίτης αναγκαστικά θα αναζητήσει νέους τρόπους επιβίωσης, θα απαιτήσει διαφάνεια, θα απαιτήσει εκσυγχρονισμό, θα απαιτήσει πρόοδο.

Η απαίτηση για διαφάνεια και εκσυγχρονισμό του κράτους, εκ των θέσεων που εξέφρασαν οι νέοι κατά τους προσυνεδριακούς διαλόγους, καταδεικνύουν την ανάγκη του πολίτη, – τη στιγμή που το κράτος του είναι οικονομικά εξαρτημένο και καταρρακωμένο -, για απονομή δικαιοσύνης, για θέσπιση εκσυγχρονισμένων θεσμών, για περισσότερο διαφανείς διαδικασίες.

Η απονομή της δικαιοσύνης δεν αποτελεί απλά κάθαρση για τον πολίτη. Αποτελεί το μέσο που θα διασώσει την αξιοπιστία των θεσμών απέναντι στο κοινωνικό σύνολο. Η τιμωρία εκάστου των ιθυνόντων κάθε σκανδάλου ή εγκλήματος, θα έχει ως απότοκο την ανύψωση του ηθικού του πολίτη, ενώ θα αποτελέσει την απαρχή της ορθολογιστικότερης επιλογής των εκπροσώπων του λαού. Η δε περισσότερη διαφάνεια θα αποτελέσει καταλύτη για τα ζητήματα διαφθοράς που μαστίζουν την κυπριακή κοινωνία, ενώ ο εκσυγχρονισμός του κράτους, μέσω της μείωσης της γραφειοκρατίας, της κατάργησης απηρχαιωμένων διαδικασιών και της θέσπισης ενός σύγχρονου θεσμικού πλαισίου, θα παρέχει στους νέους επιστήμονες πρόσφορο έδαφος για την αξιοποίηση των ικανοτήτων τους, οδηγώντας εν τέλει στην ανάπτυξη.

Χριστίνα Ππεκρή

Υπεύθυνη Γραφείου Τύπου ΝΕΔΗΣΥ